Landelijk meer nodig voor lange termijn succes van Gezond en Actief Leven Akkoord (GALA)

• Nieuws

Afgelopen dinsdag 5 maart stemden leden van de Tweede Kamer over het Gezond en Actief Leven Akkoord (GALA). Dit draait om het realiseren van een gezonde generatie in 2040, waarbij er een lokale preventieaanpak is.  Veel gemeentes zijn hiermee druk in de weer, maar landelijk is er meer nodig om het doel van het GALA te bereiken. Dit concludeerde het RIVM in een tussentijdse evaluatie. Tweede Kamerleden vergaderden hierover en dienden voorstellen in.

Ook was er aandacht voor de Rookvrije Generatie en het belang van accijnsverhogingen en rookvrije omgevingen. En het belang van bewegen bijvoorbeeld op groene schoolpleinen.

De volgende punten gaven wij mee aan de Tweede Kamer-leden:

• Er is landelijke wetgeving nodig die gemeentes helpt een gezonde en fysieke omgeving in te richten. Gemeentes hebben niet altijd de wettelijke bevoegdheid om in te grijpen in de omgeving, ze kunnen bijvoorbeeld niet zelf tabaksverkooppunten of fastfoodaanbieders weren.
• Structurele en meerjarige financiering is cruciaal. Ondanks dat de GALA-doelen tot 2040 lopen, is hiervoor maar tot 2026 geld vastgelegd.
• Health in all policies is nodig. Onze gezondheid wordt mede bepaald door de manier waarop de samenleving is ingericht. Het draait ook om bestaanszekerheid, een gezonde werkplek en bijvoorbeeld de inrichting van een wijk. Wat helpt is het instellen van 1 coördinerend regeringscommissaris en beleid met duidelijk oog voor onze gezondheid vanuit alle andere ministeries naast het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport.
• Uiteraard gaven we ook op specifieke onderwerpen als overgewicht input. Kiezen voor een gezonde generatie betekent immers ook het versterken van de mentale gezondheid van de jeugd, een Rookvrije Generatie, een gezonde voedselomgeving, alcoholpreventie en meer bewegen.

We delen graag enkele moties die door de Tweede Kamer inmiddels aangenomen zijn en direct effect hebben op het realiseren van de Gezonde Generatie:

Alcoholmarketing

• Een motie van Nieuw Sociaal Contract en CDA over het in kaart brengen of en hoe alcoholmarketing via wetgeving beperkt of verboden kan worden voor kwetsbare groepen is aangenomen. Dat is goed nieuws! Ondanks dat reclame niet op jongeren gericht mag zijn, worden jongeren tot 30 jaar volop door alcoholreclame bereikt. Zelfs meer dan volwassenen! Dat blijkt uit onderzoek van dr. Hanneke Hendriks. En ook wetenschappelijk bewezen: het zien van alcoholreclame vergroot de kans dat jongeren eerder starten met alcohol drinken en méér gaan drinken. Alcoholreclame beperken of verbieden is dus een goede stap op weg naar de Gezonde Generatie.

Gezondheidsverschillen en financiering

• De Socialistische Partij diende een motie in over preventie nog meer baseren op het tegengaan van de sociaaleconomische gezondheidsverschillen. Logisch wel, want de Sociaal-Economische Raad (SER) raadde dit onlangs in een advies nog aan. De Tweede Kamer nam dit over. Ook de motie van GroenLinks-PvdA hierover is aangenomen. Deze wil in principe hetzelfde als de motie van de SP, maar impliceert dat er praktisch op veel meer vlakken samenwerking nodig is om het doel te bereiken. De Kamer vraagt de regering op deze manier om met een breder plan te komen om armoedeverschillen, de ongezonde leefomgeving en volkshuisvestingsverschillen aan te pakken. En  om doorlopende financiering tot aan 2040.  structurele financiering voor onder meer de aanpak van obesitas, eenzaamheid en mentale gezondheid.

Lees hier het hele verslag.